Borsa, yatırım araçlarının alım satımının merkezi bir platformda gerçekleştiği organize bir pazar olarak bilinir. Ancak, borsanın dışında da alım satım işlemlerinin yapıldığı bir piyasa vardır: Tezgah Üstü Piyasalar (Over-the-Counter Markets, OTC).

Tezgah Üstü Piyasalar Nedir?

Tezgah üstü piyasalar, belirli bir borsada listelenmeyen finansal araçların, alıcı ve satıcılar arasında doğrudan, genellikle telefon, faks veya elektronik platformlar aracılığıyla işlem gördüğü pazarlardır. Bu piyasada, merkezi bir alım satım sistemi bulunmaz ve işlemler genellikle daha küçük hacimlerde gerçekleşir.

Tezgah Üstü Piyasaların Özellikleri

• Merkezi Olmayan Yapı: Borsanın aksine, belirli bir fiziksel veya sanal borsa binası bulunmaz.
• Pazarlık Üzerine Kurulu: Fiyatlar, alıcı ve satıcı arasındaki pazarlık sonucu belirlenir.
• Daha Az Şeffaflık: Borsa işlemlerine kıyasla, işlemler ve fiyatlar hakkında daha az kamuya açık bilgi bulunur.
• Daha Az Düzenleme: Borsaya göre daha az düzenlemeye tabi olabilirler.
• Daha Geniş Ürün Yelpazesi: Borsada listelenmeyen birçok finansal araç, OTC piyasalarında işlem görür.

Tezgah Üstü Piyasalarda İşlem Gören Araçlar

• Hisse Senetleri: Özellikle küçük veya yeni kurulan şirketlerin hisse senetleri.
• Tahviller: Özel tahviller, belediye tahvilleri gibi.
• Döviz: Büyük hacimli döviz işlemleri.
• Türev Ürünler: Özellikle özelleştirilmiş türev ürünler.

Tezgah Üstü Piyasaların Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları:

• Esneklik: Özel ihtiyaçlara göre özelleştirilmiş işlemler yapma imkanı.
• Hız: Borsaya göre daha hızlı işlem yapma imkanı.
• Gizlilik: İşlemlerin kimlikleri daha az görünür olabilir.

Dezavantajları:

• Daha Yüksek Maliyet: Komisyonlar ve diğer ücretler daha yüksek olabilir.
• Daha Yüksek Risk: Daha az düzenleme olduğu için risk daha yüksek olabilir.
• Likidite Sorunu: Her zaman alıcı veya satıcı bulmak zor olabilir.

Neden Tezgah Üstü Piyasalar Kullanılır?

• Küçük ve Orta Boy İşletmeler: Bu şirketler, borsaya giriş maliyetleri veya listeleme şartları nedeniyle OTC piyasalarını tercih edebilirler.
• Kurumsal Yatırımcılar: Büyük hacimli ve özelleştirilmiş işlemler için OTC piyasalarını kullanabilirler.
• Özel Yatırımcılar: Belirli bir aracı bulmak için OTC piyasalarını tercih edebilirler.

Tezgah üstü piyasalar, borsa ekosisteminin önemli bir parçasıdır. Daha az düzenlenmiş ve daha esnek olmaları, bazı yatırımcılar için cazip bir seçenek olabilir. Ancak, daha yüksek risk ve daha az şeffaflık gibi dezavantajları da göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle, OTC piyasalarında işlem yapmadan önce detaylı bir araştırma yapmak ve uzmanlardan destek almak önemlidir.