Borsada zaman önceliği, birden fazla emrin aynı fiyatta olması durumunda, sistemde daha önce kaydedilen emre öncelik verilmesi kuralıdır. Yani, aynı hisse senedini aynı fiyata almak veya satmak isteyen birden fazla yatırımcı varsa, en önce emri veren yatırımcının işlemi gerçekleşir.

Neden Zaman Önceliği?

Borsada işlem hacmi oldukça yüksektir. Binlerce yatırımcı aynı anda farklı hisse senetleri için alım satım emirleri vermektedir. Bu yoğunlukta, emirlerin eşleşmesi ve işlemlerin doğru bir şekilde gerçekleşmesi için belirli kuralların olması gerekmektedir. Zaman önceliği de bu kurallardan biridir.

• Adaletli Sistem: Zaman önceliği, tüm yatırımcılara eşit bir şans sunar. Herkesin emri, sisteme girdiği sıraya göre işlem görme şansına sahiptir.
• Verimlilik: Bu kural, emirlerin hızlı bir şekilde eşleşmesini sağlar ve böylece piyasanın daha verimli çalışmasına katkıda bulunur.
• Şeffaflık: Zaman önceliği kuralı, borsanın şeffaflık ilkesine uygun olarak çalışmasını sağlar. Tüm yatırımcılar, sistemde hangi emrin ne zaman girildiğini görebilir ve böylece işlemlerin nasıl gerçekleştiğini takip edebilir.

Zaman Önceliğinin Önemi

• Hızlı İşlem: Zaman önceliği sayesinde, yatırımcılar emirlerinin hızlı bir şekilde gerçekleşmesini sağlayabilirler. Özellikle volatil piyasa koşullarında, hızlı işlem yapma yeteneği oldukça önemlidir.
• Rekabet: Zaman önceliği, yatırımcılar arasında bir rekabet ortamı yaratır. Yatırımcılar, en iyi fiyatı elde etmek için hızlı bir şekilde emir verme ihtiyacı duyarlar.
• Piyasa Likiditesi: Zaman önceliği, piyasa likiditesini artırır. Çünkü yatırımcılar, emirlerinin hızlı bir şekilde karşılık bulacağını bildikleri için daha rahat işlem yaparlar.

Örnek

Aynı hisse senedini 10 TL’den almak isteyen iki yatırımcı olduğunu düşünelim. Birinci yatırımcı emrini saat 10:00’da, ikinci yatırımcı ise saat 10:01’de vermiş olsun. Bu durumda, zaman önceliği kuralına göre saat 10:00’da emri veren ilk yatırımcının işlemi gerçekleşecektir.

Sonuç olarak, borsa gibi dinamik bir piyasada zaman önceliği, adil, şeffaf ve verimli bir işlem ortamı sağlamak için hayati öneme sahiptir. Yatırımcılar, bu kuralı bilerek ve buna göre hareket ederek daha başarılı yatırımlar yapabilirler.